IJsland: De ruige kust in het zuidoosten

In 2016 ben ik voor het eerst met Julien Beyrath naar IJsland gegaan en de drang om terug te keren is nooit weggegaan. Het zijn de weerselementen en het woeste landschap die mij als landschapsliefhebber en -fotograaf enorm aantrekken. Dus begin maart 2023 gaan we terug en nemen we natuurlijk Dave Zuuring mee. Het idee is om de winterse en ruige kust van het zuidoosten te beleven. Hopelijk met een mooie laag sneeuw, want ook al hou ik van ruige landschappen, qua fotografiestijl trekt mij de schone en rustige landschappen steeds meer aan. In deze (iets langere) blog neem ik je mee in mijn beleving van een winters IJsland.

Een (on)rustig begin

Vrijdag 3 maart is het zover, want na weken te hebben afgeteld gaan we vandaag eindelijk naar IJsland. De reis verloopt rustig en relaxed. Ik reis samen met Dave met de trein naar Schiphol waar Julien ons al staat op te wachten. Na een vlotte bagage drop off en een kop koffie is het al weer tijd om naar de gate te gaan. De vlucht was heerlijk rustig en na de bagage te hebben opgehaald kregen we ook al vlot de huurauto mee. En zo rijden we om 16.00u al richting onze eerste overnachting vlak voor Skogafoss. Een waterig zonnetje schijnt, er is geen verkeer en al snel rijden we door de vulkaanvelden. Yesss... we zijn nu echt in IJsland. In het donker maken we een korte stop bij de verlichte Seljalandfoss om vervolgens moe maar voldaan bij de eerste overnachting aan te komen. De sleutel ligt klaar, de hamburgers-to-die-for worden gebakken door chef Julien en al snel liggen we in bed. Maar slapen, ho maar. Vanaf 4 uur ben ik wakker van de verwachting wat de eerste volle dag gaat brengen: Black Beach, Vik, Jokulsarlon, Diamond Beach maar vooral het prachtige landschap bij Höfn waar het huisje voor de komende 4 nachten op ons staat te wachten.

De dag van geen wind

Het is 7.15u en in de schemering rijden we een bijna lege parkeerplaats bij Reynisfjara op. Het geruis van de zee wordt luider zodra we naar het strand lopen. Eerst lezen we de waarschuwing om bepaalde gebieden niet te betreden. Maar wat mij echt opvalt is de wind… waar is de wind… is die er niet?! Dat maakt de zee best rustig, maar de golven die er zijn, zijn wel immens hoog en beuken met veel kracht op het beruchte strand. We blijven dan ook op een veilige afstand van de zee en dus ook ver van de bekende rotsen die uit het water steken. We bekijken rustig de omgeving maar vooral hoe andere fotografen soms moeten rennen om maar niet nat te worden van een inkomende golf. Ik probeer te bedenken wat ik wil fotograferen en loop rustig rond. Unieke foto’s maken is hier lastig maar ook niet het doel. Als eerste ga ik voor de ruigheid van de zee, maar de timing van de golven en de lange sluitertijd door de afwezigheid van licht maakt dat erg lastig.

Om een meer rustige compositie te creëren gebruik ik de 10 stopper en zelfs dan is het lastig om de juiste patronen van de golven op het strand te krijgen. Maar een beetje licht komt nu toch tevoorschijn en uiteindelijk weet ik met een time-blend (1 foto met een mooi patroon en 1 foto met het mooie licht) mijn eerste geslaagde foto te maken. Snel daarna zie ik een persoon langs het water lopen en ik besluit dit te fotograferen. Ten eerste om een schaal aan de foto te geven, maar vooral ook om een verhaal te vertellen: De zoektocht van een landschapsfotograaf in het indrukwekkende landschap van IJsland. Oftewel, de kop is eraf en alle andere foto’s zijn alleen maar een bonus 😉!

De eerst volgende stop waar ik de camera weer tevoorschijn haal is Jökulsárlón, het bekende gletsjermeer dat in verbinding staat met de zee. Wat mij tijdens de vorige reis en ook weer deze reis intrigeert zijn de houten electriciteitsmasten die zo mooi ritmisch in het landschap verdwijnen. Het is mij nooit gelukt om daar een mooie foto van te maken dus heb ik wederom een poging gewaagd vanaf de parkeerplaats bij Jökulsárlón.

Wat ik mij ook nog herinner van de vorige keer is de enorme drukte van ijsrotsen in het meer en de afwezigheid van een mooie karakteristieke berg in de achtergrond. Maar zodra ik het meer zie valt van verbazing mijn mond open, want het meer is… leeg? Waar zijn de ijsrotsen? Ik heb geen flauw idee maar ik zie Julien al bij de waterrand staan waar hij bezig is om zeehonden te fotograferen. Ik loop naar hem toe en daar aangekomen zie ik de laatste resten van een beetje kruiend ijs. Hoewel de achtergrond wederom geen karakteristieke vormen/bergen laat zien haalt de spiegeling van het water en het zachte licht mij over om uiteindelijk een landschappelijke foto te maken met het kruiend ijs op de voorgrond. Het weer is trouwens aangenaam warm zonder de wind en dus neem ik de tijd. Ik speel met de hoogte van de camera en gooi soms wat extra rotsblokken in de compositie om stukjes zwart strand te verbergen. Uiteindelijk maak ik nog een focusstack om alles scherp in beeld te kunnen krijgen. Heerlijk om zo bezig te zijn met je hobby in dit prachtige landschap. Ondertussen maak ik ook nog een foto van de zeehonden maar met mijn 70-200mm kom ik te kort voor een close-up en dus probeer ik de zeehond meer in de omgeving te plaatsen.

Dan is het tijd om naar Diamond Beach te gaan. Een strand waar alle ijsrotsen van de gletsjer weer aanspoelen. Ik heb mijn twijfels na het zien van Jökulsárlón en dat blijkt terecht, want er is helemaal niets te zien. Dus dan maar door naar Höfn. Maar door de unieke windstilte stoppen we al snel om met de aanstaande zonsondergang een mooie rustige foto van een spiegeling en een berg te maken. We pakken een zijweg vlak voor een rivier nabij Fjelfall, maar echt veel water is er niet. Ik besluit om naar een hoger punt te lopen voor een overzicht en vind daar tot mijn verbazing een mooi plekje. Enthousiast ren ik terug naar Dave en Julien om ze over te halen. Dat is niet moeilijk nadat ik ze een testfoto met de iPhone laat zien 😉. Het is ook een plekje om mijn 14-24mm weer eens te gebruiken. Ik gebruik mijn 6 stop filter om het water ‘glad’ te maken en kruip lekker dicht op de voorgrond. Helaas ben ik niet geduldig genoeg om te wachten op het beste licht dat er onverwachts toch nog komt. Dus snel als een kip zonder kop rondrennen om toch nog een andere foto te maken met het mooiere licht.

De zon verdwijnt achter de wolken en ik ben overtuigd dat het nu is afgelopen. Maar het blijkt dat ik het winterlicht van IJsland niet gewend ben. Uit het niets kleurde de lucht ineens rood. Ik geniet van het spektakel maar ik maak geen foto’s. Je zou denken dat we hiermee zouden zijn voorbereid voor de rest van de reis, maar niets is minder waar en dat begint al meteen bij de start van dag 2!

De Horny Mountains

Deze dag staat in het teken van de drie Horny Mountains, oftewel Vestrahorn, Brunnhorn (aka the Batman), en Eystrahorn. We beginnen met een zonsopkomst bij Vestrahorn met het karakteristieke zwarte strand en heuveltjes met gras (of wat is het). De voorspellingen waren niet spectaculair dus we staan relatief laat op. Rustig pak ik de fototassen en loop naar de auto. Meteen gaat mijn fotografisch hart sneller kloppen en ik baal meteen dat we nu pas gaan. Enthousiast loop ik naar binnen om Julien en Dave subtiel aan te sporen om op te schieten want dat kan nog wel eens mooi worden. Onderweg val ik in mijn oude onrustige patroon. Het is niet echt paniek, maar mijn idee om eerst rustig de omgeving op te nemen, relaxed een compositie te zoeken, om vervolgens alles klaar te zetten en te genieten, kan meteen de prullenbak in. In een roze/rode landschap rij ik naar de parkeerplaats en haast ik mij (te) snel het gebied in. Ik ben natuurlijk ook weer veel te aardig want heel onrustig wacht ik ook nog op een fotograaf die een vriend in het landschap fotografeert.  Uiteindelijk blijkt dat de andere 5 vrienden ook gefotografeerd moeten worden, dus je begrijpt hoe langzaam maar zeker de paniek toeslaat met deze onrealistische rode gloed over het landschap. Uiteindelijk pak ik de eerste de beste heuvel, zet mijn statief klaar, camera erop en maak de eerste foto. Misschien een standaard foto en niet echt hoe ik het wil beleven maar de druk is eraf. Daarna loop ik over het strand richting Brunnhorn om daar de omgeving te verkennen. Onderweg maak ik nog eerst een foto van het licht en de terugtrekkende zee met het rechterdeel van Vestrahorn waarachter Brunnhorn tevoorschijn komt.

Al snel kom ik andere composities tegen die mijn aandacht trekken. Door het terugtrekkende water ontstaan er mooie patronen op het strand die als inleidende lijnen gebruikt kunnen worden. Voor mij een nieuwe foto waar ik dan ook erg blij mee ben. Ook zoom ik verder in op de patronen van het strand en de interactie met het diffuse licht. Als laatste zie ik Julien in het landschap lopen en met de mooie reflectie verteld dat wederom het verhaal van de zoektocht van een landschapsfotograaf in IJsland. Dit is exact waarvoor we hier naar toe zijn gegaan.

Maar dan begint de echte uitdaging! Wind, wind en nog eens wind. Goed voor de golven bij Brunnhorn, maar moeilijk om foto’s mee te maken zonder beweging van je camera of druppels zeewater op je objectief. Wat een geweld… en probeer dat maar eens op de foto weer te geven. Ik word een beetje, zoals Nigel Danson zegt: ‘Trigger Happy’ en maak te snel en te veel foto’s van de golven. Het idee is om de ruwheid van het landschap te laten zien en het gevoel van de wind te vangen, maar zonder goed na te denken over compositie. Achteraf gezien had ik veel meer de tijd moeten nemen en meer moeten verkennen, maar dat is makkelijk gezegd vanuit een comfortabele stoel in een warme en windstille woonkamer zonder koude vingers en moeite om te blijven staan. Ondanks de afwezigheid van enig licht toch wel blij met het resultaat.

We besluiten om de dag af te sluiten bij Eystrahorn. Bekend van alle vlogs en foto’s op social media, maar eenmaal daar ‘voelde’ ik het niet. Samen met Dave naar de rotsen gelopen waar ik even heerlijk ben gaan spelen met lange sluitertijden en het water. Maar zonder licht en een mooie wolkenlucht was het fotografisch middelmatig en dus besluit ik om Julien te vergezellen op het strand om de grote golven weer te fotograferen. En toen, wederom een beetje onverwacht, kwam er grandioos licht tevoorschijn. Ik fotografeer Julien in het landschap om dat ene verhaal weer te vertellen. Al met al een prachtige afsluiter van dag 2!

Nieuw terrein

De dag begint al behoorlijk vroeg.. om 3 uur ben ik al wakker. Die wind…. Ik hoor het niet alleen, nee ik VOEL het ook door de muren heen komen en daardoor heb ik het behoorlijk koud. Hup die joggingbroek en hoody aan en na een uurtje krijg ik het weer warm en val ik in slaap. Voor de zonsopkomst gaan we weer naar Vestrahorn en mijn idee is weer die klassieke foto, maar dan met een andere fotograaf in beeld te maken. Ik heb die compositie snel gemaakt. Misschien niet heel bijzonder, maar goed genoeg om het verhaal te vertellen. Maar pfff.. wat een wind en dan vooral die windvlagen. Ik moet mij regelmatig schrap zetten en vol op het statief leunen zodat ik en de camera niet omver vallen. Er zit helaas een band met wolken aan de horizon, maar ons geduld wordt uiteindelijk toch beloond met prachtig licht op Vestrahorn en de voorgrond. Eenmaal op het strand besluit ik om te gaan zitten en rustig te kijken. Oftewel een goed begin van de dag.

De rest van de dag staat voor mij eigenlijk in het teken van wandelen en nieuwe landschappen ontdekken waarbij ik de fotografie op een lager pitje zet. Ik heb althans altijd even een break nodig en vind het fijn om even ‘uit’ te staan. De eerste stop is bij Hvannagil Canyon, ook bekend als de Gouden Vallei. De rit er naar toe is prachtig, net zoals de vallei. Maar ook hier is de wind echt krachtig en dat maakt het wandelen er niet makkelijker op. Toch houd ik wel van deze ruige omstandigheden en het is gewoon een goed moment om met iets anders bezig te zijn. Alleen mijn liefde voor details en bomen en het vertellen van het verhaal van de fotograaf in IJsland heeft er voor gezorgd dat ik toch nog twee foto’s heb gemaakt.

Na deze fijne break rijden we verder naar het voor ons onontdekte zuidoosten van IJsland. Al gauw worden we overspoeld door prachtige vergezichten met mooi gevormde bergen. Een zijweg iets na Fauskasandur brengt ons naar de kust waar we de ruige landschappen willen combineren met de ruwe zee en het laatste licht van de dag. Eigenlijk sta ik nog steeds ‘uit’ en ik kan mijn draai dan ook niet echt vinden. Daarnaast begint het ook nog eens onwijs koud te worden met -5 graden en windkracht 5/6. Ik doe maar wat en focus op het licht dat op de bergen en het landschap in achtergrond schijnt. Maar ik denk totaal niet na over hoe ik dat combineer met de rest van het landschap. Ik ben dan ook totaal niet tevreden met de resultaten en gewoon even klaar met fotograferen. Ik neem het mijzelf kwalijk dat ik weer niet rustig naar het landschap en eventuele details heb gekeken. Maar goed, vanuit dezelfde warme stoel en zonder emoties vind ik de beelden toch wel erg mooi. Het laat toch de beleving zien van het wonderlijke en grootse landschap in het mooie licht, met de dreigende wolken en ruige zee.

Het licht is helemaal verdwenen en komt niet meer terug, toch? Nou.. het winterse IJsland weet ons wederom enorm te verbazen. Want tijdens onze rit naar huis in het ‘faute blauwe uur’, zoals Dave altijd zegt, vangen de wolken ineens de laatste zonnestralen op. Wat volgt is een enorm spektakel aan rode kleuren en vormen die ik nog niet eerder heb meegemaakt. Het doet een beetje denken aan hoe het noorderlicht 7 jaar geleden ineens kwam opdoemen in de mooiste vormen.  Dus in koor schreeuwen we: “daar… daar kunnen we stoppen!!” En zo ontstaat er een mooi RSS-moment, ook wel bekend als Road Side Snapping. Bij gebrek aan een andere voorgrond heb ik de weg uiteindelijk gebruikt als inleidende element. Poeh.. wat een prachtige afsluiter van deze toch wel weer indrukwekkende dag. Compleet uitgeput ga ik al heel vroeg naar bed en met de verwarming maximaal aan heb ik eindelijk een nacht heerlijk door kunnen slapen.

Relaxed RSS-dagje

De laatste volledige dag in de omgeving van Höfn begint rustig en relaxed. Geen wekker gezet, maar toch worden we rond zonsopkomst wakker. Ik zie ineens vanaf de ontbijttafel prachtige lichtstralen over de berg verschijnen en niet veel later sta ik met de camera in de hand dit moment te fotograferen. Niet een typische IJsland foto, maar wel eentje waar mijn hart sneller van gaat kloppen.

Persoonlijk staat de rest van de dag in het teken van relaxen, RSS, en met een beetje geluk ook wat ‘wild life’ fotografie. Voor de gein spreken we af dat we maar drie momenten mogen gebruiken om te stoppen voor een RSS. Al binnen 1 kilometer maak ik gebruik van mijn RSS moment. Want met een dochter die van paarden houd moet ik wel stoppen bij een groepje IJslanders in het ochtendlicht. Dave maakt dankbaar gebruik van deze snel ingelaste RSS moment 😉

Even later is Julien aan de beurt. We stoppen bij een picknick plaats om Vestrahorn en Brunnhorn in de verte te fotograferen. Het is eigenlijk de derde keer dat we hier stoppen en vandaag is het naar mijn idee het beste moment. Het is redelijk helder en door het directe zonlicht midden op de dag komen de bergen goed naar voren. Op de andere dagen was het bewolkt of hadden we tegenlicht in de avond waardoor de bergen minder goed zichtbaar zijn. Zoals altijd moet je ook eens 180 graden draaien en toen kreeg ik ook weer wat meer oog voor de details in het landschap.

De geplande locatie is de kustlijn bij Lækjavik. Het waait nog steeds enorm hard maar gelukkig bieden de rotsen de nodige bescherming. Prachtige ruige omgeving met de grote golven, maar het leukste zijn toch wel de strandlopertjes. Ik zie ze vanaf een rots waarbij ze telkens heen en weer rennen om maar niet nat te worden van de zee. Wat dat betreft zijn ze net als de fotografen op het strand bij Reynisfjara 😉. Voorzichtig klim ik over de gladde en met ijs bedekte rotsen naar een klein kiezelstrandje waar een groepje strandlopers bezig zijn. Ik verstop mij achter een rots (hoewel ik denk dat ze mij al wel hebben gezien) en ga op de buik liggen. Want hoe lager hoe vager (de voor- en achtergrond), toch Dave? In de tussentijd moet ik de zee ook in de gaten houden want het is opkomend tij. Ondertussen lekker spelen met het volgen van de strandlopers, het scherpstellen, en een compositie bepalen.

Na een heerlijke lunch rijden we verder naar het oosten om van het landschap te genieten. We zien regelmatig een groepje rendieren maar ze fotograferen is toch lastiger dan gedacht. Enerzijds doordat we niet zomaar kunnen stoppen en anderzijds is er geen licht. Maar de aanhouder wint en uiteindelijk vinden we een groepje van 4 rendieren die we rustig kunnen fotograferen. Met mijn 70-200 sta ik natuurlijk al op flinke achterstand dus voorzichtig loop/kruip ik dichterbij. En dan komt het! De zon schijnt en er komt een flinke sneeuwbui langs voor net dat beetje extra sfeer. Kort daarna komen de rendieren vanzelf naar mij toe lopen en heb ik echt even een mooi moment te pakken met de rendieren in het licht en nog wat van het landschap in de achtergrond. Al met al weer een zeer geslaagde RSS en een mooie afsluiter van deze fantastische plek in het zuidoosten van IJsland!

Terug naar de bewoonde wereld

We hebben nog drie dagen te gaan, maar toch voelt het alsof we al aan het einde van de reis zijn gekomen. Want we rijden terug naar de bestemming van onze eerste overnachting. Oftewel bekend terrein en met meer mensen weer terug naar de bewoonde wereld. Maar voordat we daar zijn gaan we nog een laatste keer naar Vestrahorn voor de zonsopkomst. Wat meteen opvalt is de prachtige blauwe lucht en het zwarte zand dat over de weg waait. Oftewel het wordt een ochtendje zandstralen met een lucht die eigenlijk niet perfect is voor landschapsfotografie. Man man man.. wat een wind. Wie hierin een objectief kan wisselen zonder zand op de sensor te krijgen is een superheld. Toch vind ik een leuke compositie waarbij vooral de rustige voorgrond en het detail van de kleine wolk in de lucht mij aanspreken. Niet bijzonder, maar dan draai ik 180 graden en zie ik het zwarte zand in het goudenlicht.

Het is een waar paradijs voor als je van details houdt. Daarnaast hoor ik direct de stem van Allister Ben zeggen: Contrast, Luminoscity, Shapes, Color, Atmosphere… alles is hier te vinden. Maar om er een foto van te maken blijft een ware uitdaging. Vooral om die woeste wind en het zandstralen in de foto’s te krijgen. Ik heb een poging gedaan en ik kijk met veel plezier naar de foto’s van deze ochtend.

Met het zwarte zand in onze ogen, nek, rug en waar het zand ook maar heen kan gaan verlaten we deze geweldige locatie om rustig terug te rijden naar Dyrholaey voor de zonsondergang. Onderweg maken we nog een wandeling naar de Mulagljufur Vallei om de benen even te strekken. Een prachtige wandeling maar fotografisch kan ik er niet zoveel mee. Helaas verlies ik daar ook nog eens mijn bankpas. Maar op de terugweg wacht het rustig op het pad tot ik het weer oppak.. hoeveel geluk kan je hebben. Zoals gezegd eindigen we de dag op de cliffen van Dyrholaey. Er is in 7 jaar veel veranderd met grotere parkeerplaatsen, WC’s, maar vooral veel meer delen dat is afgezet. Mijn favoriete foto van 7 jaar geleden is helaas niet meer te maken, maar gelukkig zijn de cliffs bij de vuurtoren nog wel bereikbaar. Achter een rots en dus uit de wind fotografeer ik weer Heimaey maar dan meer in het landschap. Wat een heerlijke plek om alles even te laten bezinken.

Zoals de dag als een nachtkaars uitgaat zo lijkt de fotografie in deze laatste dagen ook langzaam uit te doven. Om eerlijk te zijn vind ik dat niet eens zo heel erg, want ik beleef dit soort dagen behoorlijk intens en om dan even te relaxen is wel zo fijn. We fotograferen nog een keer de zonsopkomst bij Dyrholeay om de kust vanaf een hoger standpunt richting Reynisfjara te fotograferen. Even lijkt de lucht te gaan kleuren maar dat dooft helaas snel uit. Even later was er toch mooi licht om die ene golf met wat meeuwen te fotograferen. In de middag gaan Dave en Julien rondom het huisje aan de slag terwijl ik geniet van een heerlijke middagdutje. Met vernieuwde energie vertrekken we naar Skogafoss voor twee redenen: Winterse details van het landschap en de verrukkelijke Icelandic Lamb Soup afgesloten met hemelse Chocolate Happiness 😊.

De laatste dag slaap ik uit, maak ik in de middag mijn tas en alle fotografiespullen schoon en sluit ik af aan de ruige kust van Reykjanesviti. Ik begin bij de bekende en druk bezochte rotsen van Valahnukamül, maar als snel besluit ik om verder te lopen naar een ander strand. Want de lucht is saai en ik zie daar in de verte hoge golven die het laatste licht vangen. En op de een of andere manier vind ik het ook fijn om even in alle stilte en rust de reis af te sluiten. Terwijl ik van steen naar steen huppel besluit ik om het niet te moeilijk te maken. Een simpele landschappelijke foto is voldoende. In alle rust maak ik als laatste toch nog een detailfoto en tevreden ruim ik alles op. Ik blijf nog even zitten, kijken en luisteren en langzaam komen er emoties naar boven. Enerzijds kan ik niet wachten om mijn familie weer te knuffelen maar anderzijds moet ik een landschap achterlaten die zo mooi en puur maar ook meedogenloos is. Een waar paradijs voor de landschapsliefhebber. Gelukkig neem ik vooral prachtige herinneringen mee die ik kan delen met twee dierbare (foto)vrienden.

Tot slot

Voor de feitjesliefhebbers wil ik graag afsluiten met wat leuke wetenswaardigheden van deze reis.

  1. Voor deze reis heb ik de Nikon Z6 i.c.m. de 24-70mm en de Nikon Z7 i.c.m. de 70-200mm of 14-24mm gebruikt. Echt ideaal dat je op een strand met windkracht 6 niet hoeft te wisselen van lens.

  2. Ik heb deze reis 2886 foto’s gemaakt: 283 foto’s met de 14-24mm, 787 foto’s met de 24-70mm en 1816 met de 70-200mm waarvan 15 met de 2.0TC. Tijdens het selecteren heb ik 1926 foto’s weggegooid en uiteindelijk 100 foto’s geselecteerd om te bewerken.

  3. Om mijzelf warm te houden heb ik een Icebreaker t-shirt, Icebreaker longsleeve, Haglofs hoody, Haglofs vest, donsjas en een regenjas gebruikt (naast een broek en lange onderbroek). Vanaf dag 3 heb ik al deze lagen moeten gebruiken om warm te blijven 😊.

  4. Ik heb echt geluk met Julien en Dave. Ze hebben dezelfde interesses voor avontuur en fotografie. We zijn flexibel en niet bang om schema’s om te gooien, we geven elkaar de tijd en ruimte om te fotograferen, en we vullen elkaar aan. Dat is super fijn want onze reizen zijn (te) intens en dan moet je echt op elkaar zijn ingespeeld.